Lef

Rij-angst overwinnen: 5 tips voor meer moed en kalmte achter het stuur

Een lijstje met tips om rij-angst tegen te gaan. Kort (voor mijn doen), want veel energie heb ik op het moment niet. Angst, en vooral de confrontatie aangaan met je angst, doet dat met je. Dat zeg ik niet om dramatisch te doen of medelijden op te wekken. Het is gelijk mijn eerste tip: het gevecht aangaan met onzekerheden, angsten of fobieën doe je natuurlijk met een reden, je wil vrij zijn, maar weet dat het je ook – gegarandeerd-  veel energie zal kosten. Dat geldt voor alle angsten, ook rij-angst.

Ik heb er al een paar keer over geschreven: leren autorijden was een strijd en blíjven autorijden na het behalen van mijn rijbewijs bleek een even grote strijd. Geen idee of jullie zitten te wachten op weer een verhaal over mijn rij-angst, maar dit is wat me bezighoudt op het moment, dus tja. De tips die ik hier ga geven zijn geen magische trucjes die je als door een wonder, van het ene op het andere moment, en voor eens en altijd van je angst af helpen. Helaas pindakaas, zulke fantastische dingen gebeuren alleen in de film. Maar mijn adviezen zijn ook geen goedbedoelde nonsens van mensen die zelf geen flauw idee hebben wat het is om het spaansbenauwd te krijgen alleen al van het woord ‘auto’.

Deze tips hebben me de afgelopen twee weken geholpen om toch elke keer weer achter het stuur te kruipen. Ook al ga ik nog elke keer letterlijk over mijn nek van de zenuwen en de spanning. Want zoals ik eerder al schreef, soms zijn er gewoon dingen die je moet doen, ook al ben je bang. En soms wíl je gewoon niet langer bang zijn voor iets. En ik wil autorijden. Angstvrij. Dit is hoe ik dat aan het oefenen ben:

Mijn 5 tips bij rij-angst

  • 1. Gun jezelf tijd om te wennen

Je hebt besloten de strijd aan te gaan en je angsten onder ogen te komen. Dat is al heel wat! Natuurlijk wil je het liefst alles zo snel mogelijk achter de rug hebben. Het liefst dat alles meteen goed gaat en dat je angst verdwijnt als sneeuw voor de zon. Helaas werkt het zo niet. Het kost tijd en energie en daar kun je maar beter rekening mee houden. Dat doe je door niet te grote stappen per keer te zetten en jezelf telkens ook tijd te gunnen om te wennen voordat je de volgende stap neemt.

Stap voor stap

Je weet wat ze zeggen, autorijden leer je pas echt nádat je je rijbewijs hebt gehaald. En dan moet je het ook nog eens helemaal in je eentje doen. Dat is spannend. Zeker als je rij-angst of, meer in het algemeen, faalangst hebt. Toen ik net de sleutels van mijn ‘eigen’ autootje had, ben ik niet dus niet meteen achter het stuur gedoken om de snelweg op te scheuren. Nee, ik ben samen met mijn vader eerst een paar rondjes gaan rijden op een verlaten stuk industrieterrein. De dagen daarna heb ik, weer samen met mijn vader, de route gereden van kantoor naar huis en terug. Toen ik gewend was aan de route – wist waar ik op moest letten op de lastige of drukke stukken – heb ik helemaal in mijn eentje gereden. Dit ga ik nog een poosje zo blijven oefenen en dan pas komt de volgende stap: naar werk rijden, maar dan via de snelweg.

  • 2. Probeer je angst niet te verbergen

Die stap-voor-stap aanpak klinkt misschien wat overdreven. Zeker op iemand die zelf geen rij-angst heeft zal het extreem voorzichtig overkomen. Ik moet bekennen dat ik me er ook best wel voor schaam. Ik schaamde me voor mijn faalangst tijdens de rijlessen en ik schaam me dat ik nu nog steeds bang ben. De verleiding is groot om te doen alsof je niet bang bent. Ik heb echter geleerd dat dat alleen maar energie kost en niets oplevert. Dus ook al schaam ik me nog steeds, ik zeg tegen mezelf: ja, ik vind dit heel erg eng, maar ik doe het wel en op mijn manier, niet zo snel en makkelijk zoals andere mensen wellicht, maar wat dan nog?

Begrip

Je zult overigens verstelt staan hoe begripvol mensen reageren als je open en eerlijk vertelt dat je autorijden spannend vindt. Want serieus, heel veel mensen vonden het in het begin super eng om te rijden. Niet iedereen heeft rij-angst natuurlijk, maar de mensen die ik ondertussen over mijn weg-met-de-rij-angst-project hebt verteld (en jullie kennen me, dat is zo’n beetje iedereen) reageert met verhalen over hoe zenuwachtig zij in het begin waren én de bekentenis dat ze af en toe nog steeds fouten maken (want, verrassing, fouten maken is menselijk).

Ps. Nu raad ik niet aan om zover te gaan zoals ik al gauw geneigd ben te doen en het alleen nog maar over je rij-angst te hebben. Het risico is groot dat je gaat fixeren én je bovendien iedereen in je omgeving dol maakt. Niet doen alsof en af en toe je hart kunnen luchten, is genoeg en scheelt enorm.

  • 3. Kauw kauwgom

Vraag me niet waarom, maar kauw kauwgom achter het stuur. Deze tip kreeg ik van iemand die zelf ook rij-angst heeft en het helpt echt om je rustiger te voelen tijdens het rijden. Misschien heeft het iets met herkauwen te maken. Ooit een gestreste koe gezien terwijl ze gras stond te malen in wei? Dat idee.

Ont-krampen

Er zijn trouwens meer kleine dingen die je kunt doen om je kalmer te voelen tijdens het rijden. Als ik achter het stuur ga zitten, haal ik eerst even diep adem en blaas die langzaam weer uit. Ik neem even de tijd om te voelen of ik goed zit. Als je gespannen bent, is je houding namelijk vaak verkrampt zonder dat je het eerst in de gaten hebt. Dus voel even: zitten je schouders tot voorbij je oren, houd je je kaken op elkaar geklemd, zitten je tenen opgekruld in je schoenen? Probeer te ontspannen. Weet je niet hoe, span dan alles juist extra hard aan zodat je gaat trillen en laat los. Dat voelt meteen wat beter, wat ik je brom. Het gekke is namelijk dat je niet alleen verkrampt door spanning, maar het omgekeerde geldt ook: door (bewust) te ont-krampen, ga je je ook ontspannender voelen.

  • 4. Kijk ver vooruit

Iets wat ik tijdens mijn lessen al van mijn instructrice geleerd heb, is om tijdens het rijden ver voor je uit te kijken. Minstens een kilometer als dat kan. Als je bang ben, ben je namelijk geneigd om juist vlak voor je te kijken. Met autorijden haal je je dan twee problemen op de hals: 1. je hebt veel minder tijd om te anticiperen op het verkeer omdat je dingen pas op het laatste moment ziet, en 2. je maakt het voor jezelf onnodig spannend.

Visueel doel

Dit laatste legt Pieter Frijters heel goed uit in zijn boek Van fobie naar vrijheid:

Neem eens een pen in je rechterhand en maak met de duim en wijsvinger van je linkerhand een cirkel.

Strek je linkerarm nu schuin links voor je uit en probeer de pen door de cirkel te steken terwijl je strak naar de punt van de pen blijft kijken.

Herhaal de oefening maar nu terwijl je juist naar de opening van je linkerhand blijft kijken.

Je zult merken dat de tweede oefening veel makkelijker gaat. Dit komt omdat onze hersenen onze ogen volgen, ook op de weg. Kijk dus tijdens het rijden naar het punt waar je heen wilt en niet naar de enorme wielen van de vrachtwagen die je tegemoet komt of die bomenrij langs de kant van de weg, want daar wil je juist NIET heen.

  • 5.Blijf niet hangen in fouten

Bij mij komt mijn rij-angst voor een groot deel voort uit faalangst. Ik vind het heel erg om fouten te maken, ik schaam me ervoor en dat niet alleen, mijn hoofd bedenkt meteen wat de vreselijke gevolgen hadden kunnen zijn. Als ik iets stoms heb gedaan, hoe klein ook, kan ik daar dagen mee zitten. Dat is op zich niet zo erg, maar tíjdens het rijden is het echt niet handig. Ik laat de motor nog al eens afslaan bijvoorbeeld. Gebeurt iedereen wel eens, zegt mijn vader dan. Maar afgezien van het schaamrood dat me naar de kaken vliegt, denk ik ook meteen: wat nu, als die auto achter me niet door had gehad dat ik afsloeg. Of, wat als dit was gebeurd midden op een spoorwegovergang (nog een tip; volg zo min mogelijk het nieuws, scheelt je een heleboel narigheid op alle fronten).

Time-out

Op de weg heb je je concentratie echter wel voor betere dingen nodig dan het bedenken van mogelijke rampscenario’s. Dus nu als ik een stomme fout maak en daar erg van schrik of overstuur raak, probeer ik tegen mezelf te zeggen: daar moet ik de volgende keer dus beter op letten, maar er is nu niets ergs gebeurd (niemand gewond!) dus er is niks aan de hand.

Blijf je er toch in hangen dan is het belangrijk dat je leert dat bij jezelf op te merken. Ga je fout op fout stapelen? Dan is het tijd voor een time-out. Zet de auto even aan de kant en neem de tijd om te kalmeren. Niks mis mee, want daarna kun je, op een verantwoorde manier, weer door.

Vind jij autorijden ook spannend? Ik hoop dat je wat hebt aan deze tips! Of misschien heb je zelf tips die je hebben geholpen om je wat kalmer en moediger te voelen achter het stuur?


 

[Dit artikel bevat affiliate (commerciële) links. Dat betekent dat als je op één van deze links klikt en een aankoop doet in de webshop (bol.com), ik een kleine commissie krijg. Je betaalt niets extra’s voor je product maar je steunt mij wel als blogger. Alvast bedankt!]

1 thought on “Rij-angst overwinnen: 5 tips voor meer moed en kalmte achter het stuur

  1. Een heel herkenbare blog over rijangst. Het gaat nu een stuk beter, maar vroeger was rijden een ontzettende stress-aangelegenheid. Desondanks ben ik toch door mijn rij-examen heen gerold. Ik heb mijzelf wel gedwongen om te blijven rijden. Een heel relaxte chauffeuse ben ik nog altijd niet, maar ik kan er veel beter mee omgaan, nu.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

CommentLuv badge

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.