Ontboezemingen

‘Gewoon’ onzeker, verlegen, een pietje precies of toch meer dan dat? Hoe ik wist dat ik beter professionele hulp kon zoeken

Word jij voortdurend geplaagd door negatieve gevoelens of gedachten en weet je niet hoe je daar mee om moet gaan? Loop je daardoor tegen problemen aan in je dagelijks leven en wat je ook doet, dat verandert niet? Je wil het misschien niet horen, maar wellicht is het tijd om professionele hulp te vragen. Maar hoe weet je dat en waar kun je dan terecht?

Hoe ik wist dat ik beter professionele hulp kon zoeken

Stap 1: het omkeerpunt – nu kan en wil ik niet meer alleen ploeteren

De herinnering staat in mijn geheugen gegrift alsof ik naar een film kijk als ik eraan terugdenk. Mijn moeder en ik zitten op een bankje aan de rand van de eendenvijver in het bos. Ik studeerde aan de universiteit maar woonde nog thuis bij mijn ouders. Mijn moeder en ik hadden de gewoonte om op haar wekelijkse vrije dag en boswandeling te maken. Vaak leidde dat tot diepe gesprekken. Dit keer ging het over het besluit van mijn ouders om de familiezaak op te doeken en te verhuizen. Een beslissing die mij behoorlijk overstuur maakte. Meer overstuur dan ‘normaal’ zou zijn geweest, besefte ik die dag.

Verhuizen. Weg uit het huis waar ik geboren ben. Waar mijn moeder geboren is! Waar alles, elke muur, elke vloer, elke deurpost doordrenkt is van wie wij zijn. Zoveel herinneringen en mijlpalen, hoe kon ik mij daar ooit van losscheuren? Mezelf als honkvast beschrijven is hier een understatement. Ik voelde me vergroeid met ons krakende, schots en scheve, houtje touwtje bij elkaar aan gebouwde huis. En dan de gedachte dat er ANDERE MENSEN in ons huis zouden gaan wonen. Zouden slapen in mijn kamer, de muren zouden aanraken, onze lucht zouden inademen (en ‘bezoedelen’)…wat een HORROR!

Klinkt dit al een beetje extreem?

“Mam, ik kan hier niet weg”, zei ik tegen mijn moeder naast me op het bankje. “Ik kan niet weg, want ik wil alles meenemen. Zelfs de schrootjes op de muur en de deurknoppen, ik kan het niet achterlaten!”

En dan te bedenken dat mijn ouders hun oog hadden laten vallen op een huis iets verderop in de straat. Niet wat je noemt een exodus naar de andere kant van de wereld. Uiteindelijk ging het hele plan niet door. Iets met een ingezakte huizenmarkt. We bleven in ons huis. Paniek om niks.

Mezelf als honkvast beschrijven is hier een understatement. Ik voelde mij vergroeid met ons huis. Weggaan was onmogelijk.

Die dag, op het bankje, kwam ik tot een belangrijk inzicht: dit is niet normaal meer! Deze reactie, de paniek om weg te moeten van een vertrouwde plek naar slechts een kleine 100 meter verderop, is onevenredig heftig. En ik nam een besluit. Beter gezegd, ik accepteerde wat ik waarschijnlijk al langere tijd diep van binnen wist: het is tijd om professionele hulp te zoeken.

Hoe ik wist dat ik beter professionele hulp kon zoeken

Stap 2: inzien dat professionele hulp vragen geen schande is, integendeel

Dat was de eerste stap, de belangrijkste stap, zoals zo vaak wordt gezegd. Maar het zou nog een hele poos duren voor ik ook daadwerkelijk bij iemand op de sofa lag (spreekwoordelijk dan, gelukkig gaat ‘t in het echt niet zo). Na lang aarzelen kwam ik terecht bij een studentenpsycholoog; een gratis dienst van mijn universiteit en een stuk laagdrempeliger dan bij de regionale ggz aankloppen.

Wat is normaal?

We hebben allemaal wel wat. Eigenaardigheden, vervelende karaktertrekken, kleine of grote trauma’s uit ons verleden die ons parten spelen. Dat is onvermijdelijk en ook niet erg. Het wordt pas een probleem wanneer deze gevoelens en gedachten – en bovenal, de manier waarop je met die gevoelens en gedachten omgaat – je zo in in hun macht hebben dat ze je dagelijkse leven belemmeren en verpesten.

Niet willen verhuizen is niet gek. Daar een poosje verdrietig of boos om zijn ook niet. Je raakt ontworteld en dat is tegennatuurlijk voor de meesten van ons (tenzij je een nomade of avonturier bent uiteraard).  Maar ik kon niet meer voor- of achteruit. Ik wist niet meer wat ik met mezelf aan moest. Tegelijk wist ik ook dat ik overstuur was van iets wat eigenlijk helemaal niet zo erg was. Ik zag mezelf van een mug een olifant, nee een mammoet, maken en het lukte maar niet die mammoet weer te laten slinken tot een mug.

Voor sommigen zal mijn verhaal compleet bizar in de oren klinken maar eigenlijk is het niet anders dan mijn persoonlijke uiting van de alomtegenwoordige aandoening: onzekerheid. Oftewel, de angst om de controle te verliezen. Wanneer deze behoefte aan controle een dwang wordt, heet het in psychologische termen een obsessief-compulsieve stoornis (ocs) .

Obsessief-compulsieve stoornis (ocs)

Mensen met controledwang ontwikkelen vaste gedragingen (rituelen) die per se móeten, anders loopt alles mis. Bijgelovigheid in het kwadraat, zou je kunnen zeggen. Wie kent niet het Kinderen voor Kinderen-nummer:

Ik loop met een been op de stoep

en een been in de goot

en als ik dat niet doe

dan ben ik morgen dood!

 

Dat dus.

Mijn huis, mijn thuishonk, was mijn vertrouwde plek. De plek waar ik veilig was, als de buutplaats bij verstoppertje, voor de buitenwereld die ik als overweldigend ervoer. Die plek te moeten verlaten en ook nog eens toelaten dat het onbekende tot die ‘heilige’ plek zou doordringen, dat was onaanvaardbaar. Mijn basis werd aangetast en dat bracht me aan het wankelen. Juist de plek waar ik mijn toevlucht zocht bij onzekerheid werd zelf een factor van onzekerheid. Ik dreigde alle controle te verliezen. Deze crisis was niet het echte probleem, maar de manier waarop ik tot dan toe met problemen was omgegaan: ik had mezelf compleet afhankelijk gemaakt van iets dat niet blijvend kan zijn. Dat kwam me nu dus duur te staan. En maar goed ook achteraf gezien…

Nu gaat het in mijn geval om dwanggedrag maar dat is natuurlijk niet de enige klacht waarvoor het verstandig kan zijn om hulp te vragen. Ook als je bijvoorbeeld vaak erg somber bent, angstig of juist boos, je verslavend gedrag vertoont of een trauma je functioneren belemmert en het plezier in je leven vergalt, kan therapie of coaching een uitkomst bieden.

Hulp vragen is niet zwak

Hoe weet je dan dat het niet meer genoeg is om er eens met je moeder of een vriend over te praten, wanneer het tijd wordt om professionele hulp in te schakelen? Ik kwam er uiteindelijk zelf achter omdat ik iemand ben die voortdurend over zichzelf nadenkt en zichzelf beoordeelt en analyseert (wat meestal het probleem is maar nu dus ook de oplossing voor mij bracht). Voor anderen zal het een familielid, vriend of collega zijn die voorstelt om hulp te zoeken. Toch komt het er altijd op aan, denk ik, om zelf tot het besef te komen én te weten dat daar niets raars aan is. Je bent GEEN loser, sneu geval of freak als je naar een psycholoog, psychiater of andere therapeut gaat! Onthoud dat goed.

Integendeel, het is een zeer volwassen en verantwoordelijk besluit. Het laat zien dat je je eigen mentale gezondheid serieus neemt en niet te trots bent om hulp te vragen. Niemand kan het allemaal alleen immers. Zelfs de president van Amerika niet (als je het ook hebt over iemand die wel wat professionele hulp kan gebruiken, maar dat terzijde)

Je bent GEEN loser, sneu geval of freak als je naar een psycholoog, psychiater of andere therapeut gaat! Onthoud dat goed.

Wanneer en hoe het besef zich aandient dat professionele hulp vragen verstandig is, zal per persoon verschillen, dat kun je niet forceren. Velen zullen eerst op een dieptepunt moeten belanden voor ze denken: zo kan en wil ik niet verder. Ik worstelde al mijn hele tienertijd met ocs maar daar kwam ik pas achter toen ik bij de psycholoog zat, ruim tien jaar later. Tot die tijd dacht ik dat ik een volslagen weirdo was. Nu bestond er voor wat ik had niet alleen een naam, het bleek zelfs en veelvoorkomende kwaal te zijn! Soms heb ik wel spijt dat ik niet eerder in therapie ben gegaan maar het is de vraag of dat zin had gehad. Ik ben ervan overtuigd dat therapie alleen goed werkt, als je eraan toe bent en voor openstaat.

Stap 3: een hulpverlener zoeken die bij je past

Er zijn heel veel verschillende vormen van therapie en coaching. Maar goed ook want iedereen is weer anders en wat voor de één werkt, doet voor de ander helemaal niets. Maar hoe vind je dan de therapie die bij je past? Kwestie van proberen. Het is belangrijk dat je niet alleen een therapievorm vindt die voor jou werkt maar het moet ook klikken tussen jou en de therapeut. Bij de meeste hulpverleners heb je daarom eerst een kennismakingsgesprek. Voel je je niet op je gemak bij iemand, dan is er niks raars aan om verder te zoeken – ook als je al verschillende sessies hebt gehad – , integendeel, het gaat immers om jou en dat jij je beter gaat voelen.

Ikzelf heb heel veel verschillende therapieën geprobeerd: cognitieve gedragstherapie bij de psycholoog, haptonomie, euritmie, een training bij het Nijmeegs Kenniscentrum voor Chronische Vermoeidheid… Wat voor mij nu het beste werkt is een combinatie van schematherapie bij een psychiater, antidepressiva en yoga. Het heeft bij mij jaren geduurd voordat ik de behandeling vond die bij mij paste maar dat wil niet zeggen dat al die voorgaande therapiesessies voor niks zijn geweest. Ik leerde veel over mijzelf en kwam elke keer een stapje vooruit. Geef dus niet meteen op als de eerste therapeut die je bezoekt niet bevalt!

 

Hoe ik wist dat ik beter professionele hulp kon zoeken

Je kunt zelf op internet een therapeut in de buurt zoeken (of misschien heeft iemand uit je omgeving goede ervaringen met iemand) maar eerst naar de huisarts gaan is misschien beter. Na mijn traject bij de studentenpsycholoog ben ik na een tijdje naar de huisarts gegaan omdat ik het gevoel had dat ik meer hulp nodig had. Hij heeft me toen doorverwezen naar de psychiater. Wat volgde was een lange zware weg (waarover ik een ander keer vertel). Het is helaas niet zo dat wanneer je eenmaal je eerste therapiesessie hebt gehad, de zon gaat schijnen en alles voortaan geweldig is. Nee, bij mij blijft het in ieder geval een werk in uitvoering maar ik ben zo blij dat ik de stap heb gezet om dat ‘werk’ in gang te zetten.

Ik ben er nog steeds trots op dat ik destijds, zo jong en onzeker als ik was, de stap heb genomen om professionele hulp te zoeken. Het is niet alleen het meest verstandige wat ik had kunnen doen, maar ook het meest liefdevolle voor mijzelf. Stukje bij beetje werd ik een sterker, socialer en gelukkiger mens. Ik ben er nog niet, maar mijn uitzicht is zoveel zonniger en dat is al zoveel waard!

Belangrijk! Ik ben geen therapeut of arts en heb geen gediplomeerde kennis van psychologische aandoeningen. Bovenstaande is dus puur mijn eigen mening. Hoewel ik deze baseer op mijn eigen ervaring met angst, depressie en ocs en op wat ik geleerd heb in therapie, is het niet verstandig om alleen op basis van mijn verhaal bij jezelf conclusies te trekken. Zit je in de knel? Zoek altijd hulp van een deskundige, bijvoorbeeld je huisarts of een maatschappelijk werker. Zij kunnen je de weg wijzen naar meer gespecialiseerde hulp als dat nodig is.

 

 

 

 

 

4 thoughts on “‘Gewoon’ onzeker, verlegen, een pietje precies of toch meer dan dat? Hoe ik wist dat ik beter professionele hulp kon zoeken

  1. Ik geloof ook dat veel mensen het lastig vinden om professionele hulp te vragen. Schaamte blijft een probleem en velen vinden het moeilijk om over problemen te praten. Dit onderwerp zou ook laagdrempeliger moeten worden vind ik.

    1. Schaamte is inderdaad een probleem. Het taboe is hardnekkig helaas, maar gelukkig komt er steeds meer aandacht voor en durven steeds meer mensen er open over te zijn. Dat is het begin!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

CommentLuv badge

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.