Liefde

Bibliotherapie: 4(+) boeken als medicijn tegen liefdesverdriet

We kennen allemaal die momenten in het leven dat je het even niet meer weet, wat doe je dan?

Ten einde raad. Bij heftige ervaringen van verlies of verraad kan de pijn overweldigend zijn. Toen mijn voormalige vriend onze relatie verbrak dacht ik dat ik mijn verdriet nooit te boven zou komen. Ik wist niet meer wat ik moest doen. Behalve…

De leefregel die me al vaker weer op weg had geholpen (en niet toevallig een citaat uit mijn meest geliefde boekenreeks), bleek ook nu weer mijn reddingsboei:

When in doubt, go to the library
– J.K. Rowling, Harry Potter and the Chamber of Secrets

Bibliotherapie

Nu had ik het geluk dat ik letterlijk op kruipafstand van de bibliotheek kwam te wonen. Alleen al rondstruinen tussen al die kasten met boeken bracht me weer even tot rust. Daarnaast gaf het me ook het gevoel dat ik actief aan de slag ging met mijn verwerkingsproces. Ik wilde me beter voelen en ik ging op zoek naar de middelen om dat te doen. Daarmee bedoel ik niet dat ik een plank zelfhulpboeken verslond. Ja ik las veel over liefdesverdriet, relaties en rouwverwerking maar ik sleepte ook stapels romans, thrillers en feelgoodfictie (ook wel chicklit, maar dat vind ik een vreselijk denigrerend woord) mee naar huis. Lezen over andere levens, even verdwijnen in een andere wereld, was meer dan alleen afleiding (hoewel ook belangrijk!). Het gaf me ook weer perspectieven en nieuwe moed. Er bestaat zelfs een woord voor: bibliotherapie – fictie als medicijn voor levenskwalen.

Hoe werkt bibliotherapie?

Gericht lezen kan helpen bij het verwerken van psychische klachten. Dat is geen alternatieve onzin. Bibliotherapie is een erkende ondersteunende vorm van therapie, alleen nog niet zo bekend in Nederland helaas. ‘Officieel’ krijg je bij bibliotherapie een leesvoorschrift, of recept; een lijstje met boeken die specifiek voor jou en het probleem waar je mee zit geselecteerd zijn. Het kan gaan om non-fictie of zelfhulpboeken –  deze bieden informatie waardoor je je eigen situatie beter gaat begrijpen en ook beter kunt beoordelen – maar ook literatuur. Door verhalen te lezen over personages in een vergelijkbare toestand ontdek je dat jij niet de enige bent met dat probleem. Bovendien ga je jouw probleem vanuit andere perspectieven zien wat je aan het denken zet over je eigen instelling en drijfveren.

Ikzelf heb geen leeslijst op recept van een boekencoach gekregen. Ik ben gewoon zelf naar de bieb gegaan, biblio-zelfhulp dus eigenlijk. Ik had behoefte aan antwoorden en praktische informatie, maar ook aan troost en afleiding. Bovenal had ik een houvast nodig om die overweldigende storm aan emoties en warrige gedachten te doorstaan. Als vanzelf koos ik steeds boeken uit waarin de hoofdpersoon een groot verdriet moest zien te verwerken. Terwijl ik las, was het alsof ik mee-verwerkte met de personages. Ik herkende hun pijn en wanhoop. Daardoor voelde ik me minder alleen en begreep ik, dat wat ik voelde heel normaal was. Wanneer het hen dan lukte het verdriet te boven te komen, voelde ik me bovendien ook een stukje blijer en vrijer. En dat ik me blij en vrij kon voelen, ook al was het ‘fictief’, gaf me weer de moed erin te geloven dat het mij ook zou lukken om over mijn verdriet heen te komen.

Recept: 4 boeken tegen liefdesverdriet

Van de tientallen boeken die ik het in het jaar na mijn relatiebreuk heb gelezen, hielpen deze mij het meest:

Eerste hulp bij liefdesverdriet van Rhijja JanseBibliotherapie: 4(+) boeken die mij hielpen mijn liefdesverdriet te verwerkenn. Een dun boekje maar mijn redding in de eerste weken na de breuk, alles wat ik nodig had, stond erin. Er wordt heel duidelijk en herkenbaar uitgelegd wat een impact liefdesverdriet heeft, zowel emotioneel, als geestelijk en lichamelijk. Kennelijk gaat bijna iedereen ongeveer door dezelfde wervelwind van gevoelens heen, in vijf fasen van rouw. Dat besef gaf mij veel steun. Mijn heftige reacties waren normaal! Ik kon mijn gevoelens beter plaatsen en wist ook wat me mogelijk nog te wachten stond.

Daarnaast geeft Jansen zeer goede praktische adviezen die mij enorm hebben geholpen. De belangrijkste stap was voor mij: cold turkey afkicken van ‘hem’. Stop alles weg wat je aan hem doet denken (foto’s!) en verbreek alle contact – ook al is dat het laatste wat je wilt! Door contact te blijven zoeken en herinneringen vers te houden, doe je jezelf alleen maar meer pijn en geef je jezelf niet de kans om over je verdriet heen te komen. Ik heb dit boekje ontelbare keren opnieuw uitgeleend, verdriet verwerken gaat nu eenmaal met ups en downs, en dit boekje heeft me telkens weer nieuwe moed gegeven.

 

Bibliotherapie: 4(+) boeken die mij hielpen om mijn liefdesverdriet te verwerkenToewijding van Elizabeth Gilbert. Dit vervolg op Eten, bidden, beminnen heeft meer het karakter van een essay dan een persoonlijk relaas maar door Gilberts stijl wordt het nooit droog of vervelend. Omdat ze op het punt staat te trouwen, doet ze uitgebreid onderzoek naar wat trouwen, en trouw zijn, nu eigenlijk betekent. Ze doet fascinerende inzichten op vanuit verschillende culturen.

Misschien gek om een boek over trouwen te lezen vlak nadat je gedumpt bent maar het heeft mij heel erg geholpen. Tijdens het lezen nam ik mijn eigen ideeën over wat ik belangrijk vind in een relatie nog eens onder de loep en ik ging beter begrijpen waarom de relatie met mijn voormalige vriend niet werkte. Ik kon beter accepteren dat het uiteindelijk beter is dat we uit elkaar zijn gegaan. Ik voelde mij sterker en minder een ‘slachtoffer’ na het lezen van dit boek.

 

Bibliotherapie: 4(+) boeken die mij hielpen mijn liefdesverdriet te verwerkenDe boekenapotheek aan de Seine van Nina George. Een roman over bibliotherapie, perfect! Het verhaal gaat over een boekhandelaar die van iedereen die zijn drijvende boekhandel aan de Seine betreedt precies weet wat diegene lezen moet om zich beter te voelen. Alleen zichzelf kan hij niet genezen. Hij lijdt na twintig jaar nog steeds onder het plotselinge vertrek van zijn geliefde. Het boek begint op de dag dat hij plots besluit eindelijk de confrontatie aan te gaan met zijn liefdesverdriet en hij vaart uit met zijn boekenboot op zoek naar verwerking. Ik vond het een prachtig en lieflijk verhaal, vol psychologische hersenspinsels (daar hou ik van!) en precies het juiste medicijn voor mij op dat moment.

 

Bibliotherapie: 4(+) boeken die mij hielpen mijn liefdesverdriet te verwerkenHet Happiness project van Gretchen Rubin. Toen ik de eerste klap gehad had, voelde ik de behoefte in actie te komen. Ik wilde het vanaf het begin goed aanpakken. Niet mijn liefdesverdriet wegdrukken door letterlijk met mijn kop onder dekens te kruipen, zoals mijn eerste neiging was, maar mijn gevoelens écht verwerken om er daarna gezonder en sterker uit te komen. Daarvoor had ik een plan, een systeem nodig en die vond ik in het Happiness Project van Gretchen Rubin.

De titel van het boek was voor mij toen al reden genoeg om het van de plank te pakken natuurlijk en Rubin stelde me niet teleur. In het boek gaat ze systematisch te werk om uit te vogelen wat geluk precies is en hoe je je gelukkiger kunt voelen. Wat mij bijzonder aansprak was dat ze er niet op uit is gelukkig te wórden. Nee, in dit boek gaat het erom je gelukkiger te vóelen, te beseffen en waarderen wat je al hebt en dat geluk niet te laten verpesten door ergernissen, frustraties, slechte gewoonten, nukkigheden en gepieker. Elke maand koos ze een onderdeel van haar leven uit om aan te werken: zoals haar energie (oftewel slaap en ontspanning), relaties, werk, plezier, passie en instelling. Ik heb veel inzicht gekregen in mijzelf en wat ik belangrijk vind. Ik heb het niet in me om zo methodisch te werk te gaan als Rubin maar als ik terugblader in het notitieboekje dat ik toen bijhield dan valt meteen op hoeveel (niet alle, maar wel veel) van mijn voornemens en plannen ik inmiddels heb bereikt:

Wellicht dat ik ooit nog een uitgebreide recensie schrijf van Gretchen Rubins boek(en) want ik ben sinds het lezen van het Happiness Project helemaal fan en ik merk dat ik nog véél meer over het boek zou willen vertellen en over de vervolgboeken Better than before en The Four Tendencies, maar dat dus voor later…

Feel good fictie to the rescue

Als ik echt alle boeken ga opnoemen die ik heb gelezen dat jaar (en het jaar daarna,, het was helaas niet met een jaartje klaar bij mij) dan wordt dit blogartikel een boek op zichzelf dus dat ga ik niet doen. Ik wil alleen nog even het genre van de feel good romans genoemd hebben. Ik las dat soort boeken nooit. Als neerlandica afgestudeerd in de Moderne Letterkunde vond ik niet dat ik zulke boeken kon/mocht lezen en ik dacht ook niet dat ik ze boeiend zou vinden. Hoe arrogant en belachelijk van mij!

Want als ik echt heel eerlijk ben, dan vind ik Nederlandse literatuur helemaal niet fijn om te lezen. (Ja dat heb ik echt gezegd. Als er vandaag een kleine aardschok plaatsvindt met als epicentrum het Academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen, dan was ik dat, sorry jongens)

Het mag dan nog zulk verheffend proza zijn met diep diep diepere lagen, ik word er niet blij van. Van feel good romans wel. Heerlijk! De boeken die ik las waren ook lang niet zo oppervlakkig en ‘dun’ als ik verwachtte. Ik durf nu best te zeggen dat de heldinnen uit ‘chicklits’ als Rosie Hopkins’ Sweetshop (Jenny Colgan), Always the bridesmaid (Lindsey Kelk) en One night in Italy (Lucy Diamond) mijn redders en grote voorbeelden zijn geweest. Vrouwen met fouten, blunders en mislukkingen die eerst wegvluchten voor hun problemen en er een grote teringzooi van maken maar uiteindelijk toch kiezen voor wat er voor hen echt toe doet en wat hen gelukkig maakt. Naast de vorige drie heb ik van de boeken en schrijvers op dit (meestal Engelstalige) lijstje bijzonder genoten:

Feel good aanraders

  • De I Heart…-series van Lindsey Kelk (hoofdpersoon vlucht met een gebroken hart naar New York en bouwt daar een bestaan op als blogger… ik zou zo met haar willen ruilen, heb ik wel een gebroken hart voor over!)
  • A night on the Orient Express van Veronica Henry
  • Alle boeken van Lucy Dillon
  • Handboek voor de hopeloze romanticus – Gemma Townsley
  • Bijna alles van Cecilia Ahern, zoals How to fall in love en The year I met you 
  • De vrijdagavond vriendinnenclub – Kate Jacobs
  • The greatest love story of all time – Lucy Robinson
  • The woman who went to bed for a year – Sue Townsend
  • Summer at the lake – Erica James

Heb jij een mooi boek gelezen dat je geholpen heeft tijdens een moeilijke periode? Vul de leestips gerust aan met een reactie hieronder!

[Dit artikel bevat affiliate (commerciële) links. Dat betekent dat als je op één van deze links klikt en een aankoop doet in de webshop (bol.com), ik een kleine commissie krijg. Je betaalt niets extra’s voor je product maar je steunt mij wel als blogger. Alvast bedankt!]

12 thoughts on “Bibliotherapie: 4(+) boeken als medicijn tegen liefdesverdriet

    1. Oja, die staat ook zeker nog op mijn lijstje! Ook al heb ik het niet meer ‘nodig’ nu. Dit boek was toen nog niet uit, maar heb wel veel artikelen van Susan Smit gelezen over het onderwerp destijds. Lijkt me zeker een aanrader, dankje!

  1. Ik deed iets heel doms toen ik liefdesverdriet had. Ik ging The Mindy Project kijken. Een serie over een vrouw in haar dertig die op zoek is naar de liefde. Grote, grote fout als je hart net keihard in tienduizend stukjes is gebroken. Dat was dus janken geblazen. Nu is het één van mijn favoriete komedieseries, dus het heeft me ook iets moois gebracht.

    Volgens mij heb ik nog nooit een boek gelezen in moeilijke tijden, meer omdat ik die focus dan niet kan vinden. Dan kijk ik liever hersenloos naar de televisie. Maar wat dat nu uithaalt?

    Liefdesverdriet of niet, ik vind dat je sowieso fijne boeken op je lijstje heb staan. Het enige boek van dit lijstje dat ik zelf heb gelezen is The Happiness Project en dat boek heeft me echt gemotiveerd om met mijn blog te beginnen. Misschien geen moeilijke periode, maar wel een levensveranderende!

    Hele mooie blog weer !<3
    Johanne onlangs geplaatst…10 dingen die mijn maand beter maakten | OktoberMy Profile

    1. Af en toe hersenloze afleiding en af en toe keihard janken zijn cruciale onderdelen van het verwerken van liefdesverdriet als je het mij vraagt. Ik kon juist beter lezen dan tv kijken in het begin, hoewel ik de focusproblemen wel herken ja. Heb ook zeker wel veel films gekeken. Under the Tuscan Sun zou ik aanraden als er zoiets bestond als filmtherapie, opbeurend verhaal, heerlijke sfeer, prachtige omgeving. Er waren aan de andere kant ook series én boeken waar ik niet tegen kon. Bridget Jones’ Diary bijvoorbeeld. Leek me nog zo toepasselijk maar kon t niet hebben hoor.
      De boeken op dit lijstje zijn zeker de moeite waard als je geen liefdesverdriet hebt! Grappig dat the Happiness project je op weg heeft geholpen met je blog want dat was bij mij ook een beetje zo (samen met de I Heart boeken van Lindsey Kelk hihi). En snap je helemaal dat het beginnen met bloggen levensveranderend is geweest. Pinch of Jo is echt om trots op te zijn, en mijn persoonlijke favoriet onder de blogs ????????

  2. Ben zelf een lezer en boeken hebben mij al vanaf mijn 11 jaar door pijn heen geholpen. Was het pijn door gepest te worden, pijn door moeilijke periodes of verlies van een dierbare, het hielp me altijd. Mijn boeken zijn mijn fundering, zonder stort ik in. En ik herkende me wel in het feit dat je boeken ging lezen rond liefdesverdriet toen je zelf een relatiebreuk had. September 2016 stierf mijn oma namelijk, en zeer onbewust had ik een boek mee uit de bibliotheek waar de hoofdpersonage ook in de rouw was. En hoewel het dan wel net mij deed focussen en niet de wereld vergeten, steunde het ook wel. Het voelde alsof ik niet alleen was. En ik moet eerlijk zijn, het jaar erna als ik graag een boek wou kopen kwam de dood of rouwen er altijd bij kijken. Heel onbewust. Maar dat betekent dus dat mijn onderbewustzijn daar nog altijd mee bezig is. En eerlijk, nog steeds. Een verlies verwerken doe je ook niet zomaar eventjes natuurlijk. Maar dat boeken een perfecte therapie zijn? Daar ben ik het zeker mee eens! Ik kan niet op mijn twee handen en voeten tellen hoe vaak een verse boekenstapel mij hoop heeft gegeven toen ik die kwijt was.
    Nikita onlangs geplaatst…Soms wou ik dat ik de tijd kon bevriezen op zeventienMy Profile

    1. Wat mooi te lezen hoe boeken je telkens weer geholpen hebben in pijnlijke en moeilijke perioden. Het klinkt misschien inderdaad wat tegenstrijdig maar ik snap heel goed dat je na het overlijden van je oma juist onbewust boeken uitkoos die met rouwen te maken hebben. Het bepaalde je wellicht extra bij het verdriet maar is dat erg? Denk dat het juist geholpen heeft door dat je echt met je rouwverwerking bezig was. En ja, dat kan enige tijd duren, voor iedereen is dat weer anders. En boeken zullen er altijd zijn mocht je hun steun opnieuw nodig hebben! Dankjewel dat je je mooie verhaal hier hebt willen delen 🙂

  3. Wat een ontzettend mooi inzicht dat boeken zoveel voor je kunnen betekenen, juist in tijden waarin je het moeilijk hebt. Ik had er nog nooit op deze manier naar gekeken dat je soms uit personages ook een boodschap voor jezelf kunt halen. Dat motiveert mij om toch weer eens een boek erbij te pakken. Ik merk dat boeken mij alleen een bepaalde rust geven en me even uit mijn eigen zorgen of onzekerheden halen om me in te leven in een ander personage. Tijd om eens een boekenrecept voor mezelf op te stellen! 🙂
    Romy onlangs geplaatst…25x Dit wil ik doen voordat ik 25 word!My Profile

    1. Goed idee Romy, zeker doen!! Uit boeken kun je zoveel halen, inspiratie, inzicht of al is het maar dat je even ‘jezelf’ vergeet en met iets anders bezig bent dan druk zijn! Dat kan met tv kijken ook maar dat is toch anders vind ik. Lezen is ontspannend maar doet toch ook wat met je geest. Ik zou niet zonder lezen kunnen hoor. Ben benieuwd naar jou boekenrecept. Veel leesplezier!

  4. Ik heb de I Heart-serie ooit echt verslonden, vond ik geweldig toen, haha! Ik vond Rupi Kaur’s Milk and Honey ook wel geschikt, gewoon omdat het zo herkenbaar is als je met een gebroken hart zit. Maar voor de rest lees ik dan niet zo veel eigenlijk. Ik probeer zoveel mogelijk buiten te komen en met vrienden af te spreken, krijg ik echt veel meer energie van 🙂
    Sam – singlereadytomingleblog onlangs geplaatst…Sam in 2017My Profile

    1. Heel gezond! Heb ik ook veel gedaan. Maar boeken hielpen me de nacht door, ik las tot mijn ogen echt niet meer konden, scheelde veel piekerwerk. Milk and Honey ken ik niet, ga k meteen even opzoeken. Wist je trouwens dat afgelopen september een nieuw deel in de I Heart -serie is uitgekomen? I Heart Forever heet ‘ie. Moet ‘m nog lezen want ik heb pas deze week het voorlaatste deel uitgelezen maar ik wed dat ie weer heerlijk gaat zijn!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

CommentLuv badge

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.